نگاهي به فرهنگ سوگواري
مشخصات كتاب
نگاهي به فرهنگ سوگواري
محمد نوري
چكيده
اين مقاله به عزاداري به مثابه يك فرهنگ نگاه مي كند كه ابعاد مختلفي دارد. البته چون در درون فرهنگ عام تر شيعه قرار دارد، خرده فرهنگ محسوب مي شود و از نظر دامنه علمي و پوشش عرصه اجتماعي گسترش زيادي دارد؛ تقريباً همه جنبه هاي زندگي شيعيان را تحت تأثير قرار داده است.سه بُعد فرهنگي سوگواري مهمّ شناخته شده و به توضيح و تبيين آنها پرداخته است. اين ابعاد عبارت اند از: بعد علمي، بُعد هنري و بُعد اجتماعي. در بُعد علمي، آثار اعم از كتاب، مقاله و پايان نامه كه در طول تاريخ درباره مصائب اهل بيت عليهم السلام بويژه حادثه طف نوشته شده، بررسي شده است؛ در بُعد هنري، احساسات شيعيان و تبلور آن در مراسم عزاداري و زيبايي هاي تعزيه گزارش شده؛ اما در بُعد اجتماعي اوّلاً تأثير قيام امام حسين عليه السلام بر جامعه شيعه و ثانياً رسم و رسوم شكل گرفته در سير تاريخي نشان داده شده است. اين ابعاد، زيرساخت هاي انديشه اي حاكم بر تحليل هاي عاشورايي را شكل داده و به پژوهشگران در ارزيابي و نقّادي ها ياري مي رساند.كليدواژه ها: فرهنگ سوگواري، جامعه شناسي عزاداري، هيئتِ عزاداري، تأثير عزاداري، نقش تاريخي عزاداري، آداب و رسوم سوگواري، مراسم سوگواري، مآخذ علمي سوگواري.عزاداري، يكي از جنبه هاي فرهنگ اسلامي - شيعي را تشكيل مي دهد و از مؤلفه هاي مهمّ اين فرهنگ است. در زندگي شيعيان به لحاظ صرف وقت و مصرف منابع اقتصادي و انرژي انساني، حجم فراواني به سوگواري اختصاص يافته است. تعطيلات سالانه، برگزاري مراسم اطعام، اهداي نذورات و هدايا و شركت در مراسم، جاي ويژه اي در سبد خانوار مسلمان شيعه مذهب دارد.فرهنگ سوگواري مرادف و